പത്മ ഏകാദശി , ആഷാധി ഏകാദശി, അല്ലെങ്കിൽ ഹരിശയനി ഏകാദശി എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന ദേവശയനി ഏകാദശി, ആഷാഡ ശുക്ല പക്ഷത്തിൽ അല്ലെങ്കിൽ ആഷാഡ മാസത്തിലെ ശോഭയുള്ള രണ്ടാഴ്ചയിൽ വരുന്ന ഒരു ശുഭകരമായ ഹിന്ദു വ്രതാനുഷ്ഠാനമാണ്. മഹാവിഷ്ണു തന്റെ ദിവ്യമായ ഉറക്കം ആരംഭിക്കുന്ന ദിവസമാണിതെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു, അതിനാൽ “ദേവന്മാരുടെ ഉറക്കം” എന്നർത്ഥം വരുന്ന “ദേവശയനി” എന്ന പേര് ലഭിച്ചു.
2024-ൽ ദേവശയനി ഏകാദശി ജൂലൈ 17 ബുധനാഴ്ച ആചരിക്കും. ഏകാദശി തിഥി ജൂലൈ 16 ന് രാത്രി 08:34 ന് ആരംഭിച്ച് ജൂലൈ 17 ന് രാത്രി 09:03 ന് അവസാനിക്കും. ഹിന്ദു കലണ്ടറിലെ പതിനൊന്നാമത്തെ ചാന്ദ്ര ദിനമായ ഏകാദശിയുടെ മുഴുവൻ ദിവസവും നോമ്പ് പരമ്പരാഗതമായി ആചരിക്കുന്നു.
ദേവശയനി ഏകാദശിക്ക് മുന്നോടിയായി പ്രസിദ്ധമായ ജഗന്നാഥ രഥയാത്രയും ചാതുർമാസത്തിന്റെ ആരംഭം കുറിക്കുന്നു, ആത്മീയ അച്ചടക്കത്തിന്റെയും ആത്മനിയന്ത്രണത്തിന്റെയും നാല് മാസ കാലഘട്ടം. ഈ സമയത്ത്, ഭക്തർ വ്രതാനുഷ്ഠാനം, വിശുദ്ധ ഗ്രന്ഥങ്ങൾ വായിക്കുക, മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ അനുഗ്രഹത്തിനായി ഭക്തിനിർഭരമായ ആചാരങ്ങൾ അനുഷ്ഠിക്കുക എന്നിങ്ങനെ വിവിധങ്ങളായ കർമ്മങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുന്നു.
ഏകാദശി വ്രതാനുഷ്ഠാനം എങ്ങനെ ?
ദശമി ,ഏകാദശി , ദ്വാദശി എന്നീ മൂന്നു ദിനങ്ങളിലായാണ് ഏകാദശി വ്രതം അനുഷ്ഠിക്കേണ്ടത് . ഏകാദശിയുടെ തലേന്നായ ദശമി ദിവസം ഒരിക്കലൂണ് ആണ് വിധിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത്. ഏകാദശി ദിനം പൂർണമായി ഉപവസിക്കുകയോ അതിനു സാധിക്കാത്തവർ ഒരു നേരം പഴങ്ങളോ അരിയാഹാരമൊഴികെയുള്ള ലഘു ഭക്ഷണങ്ങളോ കഴിക്കുക. എണ്ണ തേച്ചു കുളി, പകലുറക്കം എന്നിവ പാടില്ല. പ്രഭാത സ്നാനത്തിനു ശേഷം ശുഭ്ര വസ്ത്രം ധരിച്ച് ഭഗവാനെ ധ്യാനിക്കുകയും സാധിക്കുമെങ്കില്‍ വിഷ്ണുക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തി വിഷ്ണുസൂക്തമോ ഭാഗ്യസൂക്തമോ പുരുഷ സൂക്തമോ കൊണ്ടുളള അര്‍ച്ചന നടത്തുകയും ചെയ്യുക. നെയ് വിളക്ക്, തുളസിമാല എന്നിവ സമർപ്പിക്കുക. അന്നേ ദിവസം മുഴുവൻ വിഷ്ണു സ്മരണയിൽ മുഴുകിയിരിക്കുക. വിഷ്ണുസഹസ്രനാമം ജപിക്കുന്നത് അത്യുത്തമം. ഭാഗവതം, നാരായണീയം, നാരായണ കവചം തുടങ്ങിയവ പാരായണം ചെയ്യുകയോ ശ്രവിക്കുകയോ ചെയ്യുക. ഏകാദശിയുടെ പിറ്റേന്ന് ദ്വാദശി ദിവസം ഹരിവാസരസമയത്തിനു ശേഷം മലരും തുളസിയിലയും ഇട്ട തീർഥം സേവിച്ച് പാരണ വിടുക.
പാരണ സമയം ജൂലൈ 18 – 5:55 AM – 8:34 AM
ദേവശയനി ഏകാദശി ആചരിക്കുന്നത് ആത്മീയ വളർച്ച, മനസ്സിന്റെയും ശരീരത്തിന്റെയും ശുദ്ധീകരണം, പാപങ്ങൾ നീക്കം ചെയ്യൽ, മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ അനുഗ്രഹവും കൃപയും തേടൽ എന്നിവയുൾപ്പെടെ നിരവധി നേട്ടങ്ങൾ നൽകുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഒരാളുടെ ഭക്തി വർധിപ്പിക്കാനും ദൈവവുമായുള്ള ബന്ധം ശക്തിപ്പെടുത്താനുമുള്ള ഒരു വിശുദ്ധ അവസരമായി ഇത് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.
